- Dit artikel verscheen eerder op de website van Lijst Erom, mijn ‘start-up in lijstenland’. Twee jaar lang heb ik gekeken of lijsten maken iets voor mij is. Conclusie: Nee. Al was het geen makkelijk besluit.
Wie net begint in een vakgebied zoekt een voorbeeld. Een superster. Voor een lijstenmaker in de dop is dat nog niet zo makkelijk. Wie is de Beyoncé onder de lijstenmakers, de Meester Bart of de Banksy? Het was even zoeken, maar ik heb ‘m gevonden: The Phantom Framer.
Er was eens… een wijkje in de regio Groot-Londen. Teddington. Sinds de geboorte van actrice Keira Knightley, ruim dertig jaar geleden, was er eigenlijk niets meer gebeurd. Tot op een mooie lentedag in 2015 een superheld opstond. Zijn doel? De buurt een beetje mooier maken. Zijn wapen? De vergulde lijst.
De werkwijze van de superheld
De gemaskerde superheld versiert de openbare ruimte. Straatnaambordjes, verkeersborden en vertrekstaten, ze worden allemaal voorzien van een – vaak vergulde – op maat gemaakte lijst. Hij werkt ’s nachts. Hij meet zijn nieuwste inlijstproject eerst nauwkeurig op. Maakt een precies passende lijst in zijn ‘Batcave’. En gaat bij nacht en ontij op stap om zijn creatie te plaatsen.
The Phantom Framer en de autoriteiten
De Richmond Council is in eerste instantie niet blij met de listige lijstenmaker. De lijsten worden weggehaald omdat ze niet stroken met de ‘corporate signage policy‘. Maar de bevolking komt in opstand. Ruim 800 mensen ondertekenen een petitie voor het behoud van het werk van The Phantom Framer. De autoriteiten betuigen spijt:
“While not condoning the practice [of framing road signs], the London Borough of Richmond upon Thames has taken a light touch response and is only removing the frames if on regulatory signs or where they are adjudged as being unsafe, unsightly or otherwise problematic”.
The Grump versus The Guardians of the Frame
Iedere superheld heeft een superschurk nodig. Ook The Phantom Framer heeft er één. Na zijn overwinning op de autoriteiten blijken er nog altijd lijsten te worden weggehaald. Dit keer niet in opdracht van de Richmond Council, maar door een onbekende vandaal: The Grump. Gelukkig zijn er niet al te veel lijsten verdwenen. Dat is te danken aan een groepje waakzame burgers, The Guardians of the Frame. Zij hebben alle lijsten weer teruggeplaatst. Als dank ontvingen The Guardians een certificaat. Ingelijst.
Vandaal of kunstenaar?
Is The Phantom Framer een vandaal of een groot kunstenaar? De meningen zijn verdeeld. Sommigen – nou ja, vooral de Richmond Council dan – zien hem als een oproerkraaier, die de mooie Britse straten gebruikt om te experimenteren. Anderen vergelijken zijn werk met streetart-grootheid Banksy. Weer anderen zien kans om Teddington eindelijk eens op de kaart te zetten. Tracey Wardhaugh van de organisatie Totally Locally Teddington bijvoorbeeld:
“Generally the overwhelming feeling is that it’s a fun bit of street art. We’ve got a town full of independents, we oppose the clone town and this makes the place unique.”
Zelfs de council geeft toe dat de lijsten die verwijderd moesten worden er “erg mooi” uitzien:
“We have them at our sign shop ready for collection should the owner want them back.”
Een superheld blijft liever anoniem
The Phantom Framer wordt langzamerhand ook opgemerkt buiten Teddington. In Griekenland bijvoorbeeld. En Japan. Ruim een jaar geleden verschijnt er een documentaire online. De inlijstende held zegt hierin dat hij liever anoniem wil blijven, ‘..or the bubble might burst’.
Is het de lokale lijstenmaker?
Het is de Richmond & Twickenham Times die, na lang speuren, de identiteit van The Phantom Framer onthuld. De lijstenmaker ‘…But is it Art?‘ zou achter het ‘project’ zitten. Nou ja, project. Meer een uit de hand gelopen grap. Bedacht door drie vrienden in het café. Hun plan? ‘To give art back to Teddington’.
“We never realised what a hit it would be; we were really chuffed to get in the Richmond and Twickenham Times. ‘Then suddenly we were on a blog in Japan, on Der Speigel in Germany, we have been featured on websites in Israel, Greece, Jamaica and Japan, as well as the national news in the UK.”
#PhantomSelfie
Opgelost! In september probeert The Phantom Framer eens iets anders. Zijn werk wordt ook buiten Teddington gespot, in Lexington Street, Soho en Jubilee Gardens on the South Bank bijvoorbeeld. Ook gaat hij meer doen dan inlijsten alleen. In een parkje wordt een lijst opgehangen. Leeg, zonder glas. Wil wil mag er een selfie maken. #PhantomSelfie wordt een bescheiden hit online…
Wie is The Phantom Framer?
Dan zet de superheld zijn masker af. Nu echt. In een interview zegt ene Ed Morris, de creative director van de Britse tak van Leo Burnett, een campagnebureau uit Chicago die wel vaker opvallende dingen bedenken, dat The Phantom Framer uit zijn koker komt. Waarom hij de campagne bedacht?
“To showcase the craft of the picture framers, and to prove that anything looks great in a frame; also to run a social campaign.”
Ben je nu teleurgesteld? Ik wel een beetje. Als ik terug lees hoe Morris de campagne heeft opgezet krijg ik toch het gevoel dat ik er ingeluisd ben. Het is natuurlijk ontzettend goed bedacht allemaal, maar was het niet veel leuker geweest als The Phantom Framer was bedacht door drie lijstenmakers in een café in Teddington? Ik vind van wel. Maar misschien, heel misschien, zijn er toch mensen die zich dankzij deze actie zijn gaan verdiepen in kunst of inlijsten. En dat is natuurlijk pure winst!
Toch een happy end?
Was het niet meer dan ‘slechts’ een reclamestunt? Ik denk het niet. The Phantom Framer is nog steeds actief. Oké, hij heeft niet meer zo veel actieve volgers op Twitter of Instagram, maar hij lijst nog steeds wel eens een verkeersbord in. Teddington heeft toch zijn inlijstende superheld gekregen…
Heel tof! Al was ik ook ’team drie lijstenmakers in een bar bedenken briljant idee’! Goed, wat nog niet is, kan nog komen.
Hahahaha! En in Nederland is er nog geen Spookinlijster! Dus aan het werk zou ik zeggen!